Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 1/2024 z dnia 1 października 2024r.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH – WERSJA SKRÓCONA przeznaczona dla małoletnich
Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Kultury w Mysłakowicach (GOK) obejmują zasady, które zapewniają bezpieczeństwo dzieci i młodzieży uczestniczącej w zajęciach i wydarzeniach organizowanych przez ten ośrodek.

GOK kładzie nacisk na dobro dziecka w kontekście edukacji i wychowania. Tego typu polityka jak „Standardy Ochrony Małoletnich”, ma na celu stworzenie środowiska, w którym uczestnicy zajęć czują się bezpiecznie i są wspierani w rozwoju, zarówno intelektualnym, jak i emocjonalnym. Sprzyjają temu szacunek, akceptacja oraz dostosowanie metod pracy do indywidualnych potrzeb dzieci.
Każde dziecko posiada swoje prawa, których nikt nie może go pozbawiać. Ma prawo do:

- ochrony przed przemocą fizyczną, psychiczną i zaniedbaniem;
- prywatności;
- wyrażania swoich poglądów, myśli czy przekonań;
- szczególnej opieki i ochrony ze strony dorosłych, ponieważ nie zawsze jesteście w stanie samodzielnie zadbać o siebie i swoje bezpieczeństwo;
- ma prawo stawiać granice – nikt nie może naruszać przestrzeni osobistej, nietykalności.

Wszelkie formy przemocy (psychicznej, fizycznej, emocjonalnej) są absolutnie nieakceptowalne w ramach zajęć.
”Standardy Ochrony Małoletnich” ustalają również zasady, które powinny być przez uczestników zajęć respektowane i być przestrzegane. Łamanie tych zasad, to łamanie prawa i trzeba liczyć się z jego konsekwencjami.

Rodzaje przemocy:
I. Przemoc fizyczna to bicie, kopanie, szarpanie, gryzienie, rzucanie przedmiotami, niszczenie rzeczy, popychanie, potrząsanie, zmuszanie do przebywania w niewygodnej pozycji, zmuszanie do zjedzenia/połknięcia czegoś, używanie siły w celach kontrolowanych. Może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.

II. Przemoc emocjonalna (psychiczna) jest jednym z najbardziej ukrytych i subtelnych rodzajów przemocy, ponieważ nie zostawia widocznych śladów fizycznych, ale może mieć bardzo głęboki i długotrwały wpływ na psychikę dziecka. Obejmuje różnorodne formy manipulacji, zniekształcania rzeczywistości, które prowadzą do cierpienia emocjonalnego ofiary. Przemoc emocjonalna może przyjmować następujące formy:

• Izolacja – polega na ograniczaniu kontaktów dziecka z innymi ludźmi, np. zabranianiu spotkań z rówieśnikami, rodziną czy innymi bliskimi osobami. Może też obejmować ograniczenie dostępu do informacji, edukacji czy rozrywki.
• Krytykowanie i poniżanie – częste wyśmiewanie, obrażanie, poniżanie dziecka, zarówno publicznie, jak i w prywatnych rozmowach. Może obejmować wyzwiska, sarkazm, negowanie wartości dziecka, wytykanie jego błędów w sposób, który podważa jego poczucie własnej wartości.
• Groźby – grożenie dziecku przemocą fizyczną, porzuceniem, odebraniem mu opieki, a także groźby wobec innych bliskich osób, jak np. groźby zranienia rodzica lub rodzeństwa, co powoduje strach u dziecka.
• Zaniedbywanie emocjonalne – polega na braku okazywania dziecku miłości, uwagi, zainteresowania, wsparcia emocjonalnego. Dziecko czuje się niewidzialne, niekochane i niepotrzebne. Może to również obejmować brak zapewnienia emocjonalnej opieki w trudnych chwilach.
• Manipulacja emocjonalna – wykorzystywanie emocji dziecka w celu kontrolowania jego zachowań, wywoływanie poczucia winy (np. "jeśli mnie kochasz, to zrobisz to dla mnie") lub manipulowanie emocjami dziecka, by osiągnąć własne cele.
• Gaslighting – manipulowanie dzieckiem w taki sposób, by wątpiło w swoje własne postrzeganie rzeczywistości. Sprawca stara się sprawić, by dziecko czuło, że jest "szalone" lub "nadwrażliwe", a jego odczucia i reakcje są niewłaściwe.
• Porównywanie do innych – porównywanie dziecka do innych (np. rodzeństwa, rówieśników), często w sposób, który ma na celu wykazanie, że jest gorsze, mniej wartościowe lub nieudolne.
• Zmuszanie do emocjonalnej odpowiedzialności za innych – obarczanie dziecka odpowiedzialnością za emocje dorosłych (np. rodziców), co może prowadzić do uczucia winy, lęku czy poczucia bezsilności. Przykładem może być sytuacja, w której rodzic obwinia dziecko za swoje złamane serce lub problemy życiowe.
• Utrzymywanie w ciągłym poczuciu niepewności – wywoływanie w dziecku nieustannego strachu przed reakcjami opiekunów, poprzez nieprzewidywalność zachowań, zmieniające się normy i oczekiwania. Dziecko nigdy nie wie, czego się spodziewać, co prowadzi do poczucia lęku i napięcia.
• Złe traktowanie przez porzucenie emocjonalne – ignorowanie dziecka, udawanie, że nie istnieje, traktowanie go jako "niewidocznego" lub nieistniejącego, co może prowadzić do poczucia samotności i odrzucenia.
• Wykorzystywanie poczucia winy – ciągłe obwinianie dziecka za sytuacje, które są poza jego kontrolą, wywoływanie poczucia winy za naturalne potrzeby emocjonalne, jak miłość, uwagę, akceptację, co prowadzi do chronicznego stresu.

Skutki przemocy emocjonalnej:
• Problemy z poczuciem własnej wartości – dzieci dotknięte przemocą emocjonalną często dorastają z niskim poczuciem wartości i samodzielności.
• Zaburzenia lękowe, depresja – długotrwała przemoc emocjonalna może prowadzić do problemów z nastrojem, depresji, lęków, a także zmagania się z traumą.
• Trudności w relacjach międzyludzkich – takie dzieci mogą mieć trudności w budowaniu zdrowych relacji z innymi, z powodu braku umiejętności zaufania i radzenia sobie z emocjami.
• Problemy z tożsamością – dzieci, które były ofiarami przemocy emocjonalnej, mogą mieć trudności z określeniem, kim naprawdę są, oraz z rozumieniem swoich emocji i potrzeb.
Przemoc emocjonalna jest niezwykle szkodliwa, a jej skutki mogą utrzymywać się przez całe życie. Z tego powodu ważne jest, by osoby w otoczeniu dzieci reagowały na wszelkie sygnały przemocy i udzielały pomocy ofiarom.

III. Przemoc seksualna to wszelkie działania o charakterze seksualnym, które są wymuszone na ofierze bez jej zgody lub przy wykorzystaniu władzy, manipulacji czy przymusu. Zmuszanie do oglądania treści pornograficznych. Każda czynność seksualna podejmowana z dzieckiem poniżej 15 roku życia. Kontakt fizyczny (dotykanie intymnych części ciała, penetracja).

Skutki przemocy seksualnej:
• Trauma psychiczna – dzieci, które doświadczyły przemocy seksualnej, mogą przeżywać poważne traumy, które mogą wpłynąć na ich rozwój emocjonalny, psychiczny oraz fizyczny.
• Problemy z tożsamością i poczuciem własnej wartości – dzieci wykorzystywane seksualnie często mają zaburzone poczucie wartości i tożsamości, mogą rozwijać silne poczucie wstydu, winy oraz obniżoną samoocenę.
• Zaburzenia lękowe i depresja – skutki emocjonalne mogą prowadzić do rozwoju lęków, depresji, problemów z zachowaniem, trudności w budowaniu relacji interpersonalnych.
• Zaburzenia seksualne – ofiary przemocy seksualnej mogą mieć problemy z postrzeganiem siebie w kontekście swojej seksualności, co prowadzi do problemów w dorosłym życiu seksualnym.
• Zaburzenia relacji międzyludzkich – dzieci, które doświadczyły przemocy seksualnej, mogą mieć trudności w nawiązywaniu zdrowych, bezpiecznych i zaufanych relacji interpersonalnych w przyszłości.
W przypadku podejrzenia, że dziecko lub osoba dorosła jest ofiarą przemocy seksualnej, niezbędna jest szybka reakcja. Osoby, które podejrzewają przemoc seksualną, powinny natychmiast zgłosić to odpowiednim służbom – na przykład policji, opiekunom prawnym, organizacjom pomocowym. Zajmowanie się ofiarami przemocy seksualnej wymaga bardzo delikatnego i profesjonalnego podejścia, aby umożliwić ofierze wyjście z traumy i zapewnić odpowiednią pomoc medyczną oraz psychologiczną.

Przemoc seksualna jest poważnym przestępstwem, które wymaga zdecydowanej reakcji i ochrony ofiar.
IV. Zaniedbanie jest formą przemocy, która polega na braku odpowiedniej troski i opieki nad dzieckiem, co prowadzi do zagrażających jego zdrowiu, rozwojowi lub bezpieczeństwu skutków. Zaniedbanie może dotyczyć zarówno aspektów fizycznych, emocjonalnych, jak i edukacyjnych. Dziecko ma prawo do zapewnienia mu odpowiednich warunków do rozwoju, zarówno w zakresie opieki, jak i wychowania. Zaniedbanie może mieć poważne konsekwencje, które wpływają na dziecko przez całe życie.

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI PRACOWNIKÓW Z MAŁOLETNIMI UCZESTNIKAMI
Zasady ogólne:
- Pracownicy dbają o bezpieczeństwo uczestników podczas pobytu w GOK-u.
- Nie łamią obowiązujących praw, ustalonych norm i zasad.
- Wszyscy są traktowani sprawiedliwie.
- Nie stosują żadnej formy przemocy psychicznej wobec uczestników.
- Nie stosują żadnej formy przemocy fizycznej.
- Nie naruszają nietykalności osobistej.
- Nie prowokują nieodpowiednich kontaktów.
- Nie zmuszają uczestników do odbycia jakichkolwiek aktywności o charakterze seksualnym.
- Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, zapewniają obecność osoby trzeciej.

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY MAŁOLETNIMI UCZESTNIKAMI ZAJĘĆ W GOK-U

Zasady ogólne:
- Szanuj innych – Nie wolno Ci nikogo obrażać ani wyśmiewać, niezależnie od tego, jak wygląda, w co wierzy, jakie ma hobby, jakich ma rodziców czy jakim jest człowiekiem. Każdy zasługuje na szacunek.
- Nie toleruj hejtu – Jeśli ktoś cię obraża, wyśmiewa lub dokucza, nie zgadzaj się na to. Każdy ma prawo czuć się szanowany i bezpieczny. Hejt to forma przemocy.
- Reaguj na przemoc – Jeśli zauważysz, że ktoś jest krzywdzony, nie bądź obojętny. Powiedz dorosłemu, któremu ufasz, by pomógł w takiej sytuacji. Reagowanie na krzywdę to działanie, które może uratować drugą osobę.
- Szanuj cudzą własność – Nie wolno Ci zabierać rzeczy innych osób, nawet na chwilę. To narusza ich prawo do prywatności i jest formą przemocy.
- Nie używaj substancji szkodliwych – Alkohol, papierosy, dopalacze i inne nielegalne substancje są zabronione. Ich zażywanie szkodzi Twojemu zdrowiu i jest niebezpieczne.
- Chronienie prywatności innych – Nigdy nie udostępniaj zdjęć, filmów ani informacji o innych osobach bez ich zgody. To narusza ich prywatność i jest nielegalne.
- Akceptuj różnice – Każdy ma prawo do swoich opinii, zachowań i zainteresowań. Nie musisz lubić wszystkich, ale nie wolno Ci wyśmiewać ich tylko dlatego, że są inni niż Ty.
- Bądź życzliwy i nie wykluczaj – Masz prawo nie lubić kogoś, ale nie wolno Ci go ignorować ani wykluczać z grupy. Każdy zasługuje na szansę i na szacunek, nawet jeśli różni się od Ciebie.

ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJI, W KTÓREJ DOZNAJESZ KRZYWDY (procedury interwencyjne)

Rodzaj krzywdy
przemoc fizyczna, emocjonalna, psychiczna stosowane wobec małoletniego

Opis sytuacji:
Ktoś od dłuższego czasu krzywdzi inną osobę – bije ją, wyzywa, straszy, wyśmiewa albo wyklucza z grupy. Ofiara czuje się smutna, przestraszona i samotna. Takie zachowanie to przemoc i nigdy nie powinno mieć miejsca.

Ścieżka Twojego postępowania

- Jeśli ktoś Cię krzywdzi i czujesz się niebezpiecznie, powiedz o tym dorosłemu pracownikowi w GOK-u. Opowiedz, co się stało, i jeśli ktoś to widział – powiedz o tym. Poproś o pomoc. Powiedz też o wszystkim rodzicom.
- Dorosły, któremu to zgłosisz, pomoże Ci i spróbuje wyjaśnić całą sytuację. Może też porozmawiać z Twoimi rodzicami, jeśli będą chcieli pomóc w rozwiązaniu problemu.

Działania:
GOK szybko podejmuje działania, żeby zatrzymać przemoc i pomóc osobie, która jej doświadczyła. Każdy pracownik ma obowiązek zareagować, jeśli widzi przemoc lub ktoś mu o niej powie – musi natychmiast ją przerwać i pomóc.

Rodzaj krzywdy
Celowe zniszczenie lub kradzież Twojej rzeczy

Ktoś – znajomy lub obcy – ukradł Ci coś, co było Twoje, albo celowo zniszczył Twoje rzeczy. Takie zachowanie jest poważnym wykroczeniem i nie powinno się zdarzyć. Trzeba natychmiast powiedzieć o tym dorosłemu – wychowawcy, nauczycielowi lub rodzicowi – aby uzyskać pomoc i zgłosić sprawę.

Ścieżka Twojego postępowania
1. Powiedz pracownikowi GOK-u co się stało – kiedy, gdzie i jak doszło do kradzieży lub zniszczenia Twoich rzeczy. Jeśli ktoś to widział, poinformuj o tym.
2. Koniecznie powiedz o tym także swoim rodzicom.
Działania:
- GOK zgodnie ze swoim statutem stosuje wobec sprawcy czynu środki dyscyplinujące. Zobowiązuje też sprawcę do oddania Ci skradzionej rzeczy lub w uzgodnieniu z jego rodzicami - do ewentualnego pokrycia kosztów skradzionej lub zniszczonej rzeczy.
- Jeśli w wyniku postępowania wyjaśniającego nie jest możliwe ustalenie sprawcy kradzieży, GOK poinformuje Twoich rodziców o kradzieży lub zniszczeniu należącej do Ciebie rzeczy oraz przekaże rodzicom informację o możliwości zgłoszenia tego faktu policji.

Rodzaj krzywdy
Przemoc domowa, która jest stosowana wobec Ciebie

Jeśli ktoś w Twoim domu Cię krzywdzi – bije, straszy, obraża, poniża albo zmusza do rzeczy, których nie chcesz – możesz i powinieneś powiedzieć o tym dorosłemu w GOK-u, któremu ufasz. Taka osoba podejmie działania, żeby Ci pomóc i Cię chronić.

Nawet jeśli sam nic nie powiesz, ale pracownicy zauważą, że coś jest nie tak – że wyglądasz na smutnego, przestraszonego lub masz ślady przemocy – mają obowiązek zareagować i zgłosić sprawę tam, gdzie można Ci skutecznie pomóc.

Pamiętaj: Przemoc domowa to każde działanie, które Cię rani – fizycznie, psychicznie albo emocjonalnie. Nikt nie ma prawa Cię krzywdzić. Pomoc jest dostępna i nie jesteś sam.

Ścieżka Twojego postępowania

1. Jeśli ktoś w domu Cię krzywdzi – np. bije, obraża, straszy lub zmusza do czegoś, czego nie chcesz – możesz powiedzieć o tym pracownikowi GOK-u, któremu ufasz. Poproś go o pomoc.
2. Czasem pracownik sam zauważy, że coś jest nie tak – nawet jeśli mu nic nie powiesz. Wtedy dyrektor GOK-u porozmawia z Tobą i z Twoimi rodzicami, żeby sprawdzić, co się dzieje.

Co zrobi GOK:
- Każdy dorosły w GOK-u ma obowiązek Ci pomóc i zatroszczyć się o Twoje bezpieczeństwo.
- Pracownik porozmawia z Tobą, żeby zrozumieć sytuację i ocenić, jak bardzo jesteś zagrożony. Możesz mówić o swoich uczuciach i o tym, co się wydarzyło – nie musisz pamiętać wszystkiego dokładnie i po kolei.
- W poważnych sytuacjach, gdy grozi Ci niebezpieczeństwo, GOK-u zawiadamia policję lub prokuraturę.

Pamiętaj:
Krzywdzenie dzieci – także przemoc seksualna – to przestępstwo. GOK-u musi zgłosić takie sprawy odpowiednim służbom. Czasem wystarczy tylko podejrzenie przemocy, by zaczęto działać i chronić dziecko. Tę procedurę nazywa się „Niebieską Kartą”. Dzięki niej dzieci i ich rodziny mogą otrzymać pomoc.

Rodzaj krzywdy
Nierówne traktowanie – dyskryminacja małoletniego

Dyskryminacja to niesprawiedliwe traktowanie kogoś z powodu jego wyglądu, płci, wieku, pochodzenia, religii, niepełnosprawności czy innych cech. Może objawiać się wyśmiewaniem, obrażaniem, drwinami lub prześladowaniem. Jeśli ktoś śmieje się z Ciebie lub Cię prześladuje z powodu tego, kim jesteś, jak wyglądasz lub jakie masz poglądy, to jest to przykład dyskryminacji. Ważne, żebyś wiedział, że nikt nie ma prawa Cię traktować w ten sposób.

Ścieżka Twojego postępowania

1. Porozmawiaj z pracownikiem GOK-u, któremu ufasz. Powiedz szczerze, co się wydarzyło, kto Cię skrzywdził i dlaczego. Nie obawiaj się poprosić o pomoc – to jego zadanie, by Ci pomóc.
2. Poinformuj swoich rodziców o całej sytuacji, szczegółowo opisz, co się stało, by mogli Cię wesprzeć.
3. Jeśli potrzebujesz, możesz zwrócić się do organizacji pozarządowych, które pomagają dzieciom w trudnych sprawach i zajmują się ochroną praw dziecka.
4. Jeśli GOK nie pomoże, Twoi rodzice mogą zgłosić sprawę do właściwego kuratorium oświaty, a potem do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka, którzy również mogą Ci pomóc.
Pamiętaj, że masz prawo czuć się bezpiecznie i szanowanym. Warto mówić o swoich problemach, bo pomoc jest dostępna.

Rodzaj krzywdy
Stosowanie wobec małoletniego cyberprzemocy

Cyberprzemoc to, kiedy ktoś Cię krzywdzi przez Internet. Może to być np. nękanie, straszenie, szantażowanie, wysyłanie obraźliwych wiadomości, publikowanie kompromitujących zdjęć lub filmów, a także podszywanie się pod Ciebie w Internecie bez Twojej zgody. Takie zachowanie jest bardzo szkodliwe i nieakceptowalne. Jeśli tego doświadczasz, warto powiedzieć o tym dorosłemu, któremu ufasz, aby Ci pomógł.

Ścieżka Twojego postępowania

1. Zabezpiecz dowody przemocy w sieci, np. zrób zrzuty ekranu lub zapisz wiadomości, zdjęcia, filmy, które są częścią cyberprzemocy.
2. Zgłoś to pracownikowi GOK-u i poinformuj rodziców o tym, co się stało.
Działania GOK-u:
• Pracownik GOK-u wysłucha Cię, sprawdzi dowody, które dostarczysz. Jeśli będziesz mieć problem z zabezpieczeniem dowodów, pomoże Ci specjalista.
• Jeśli masz świadków, którzy widzieli, co się działo, powiedz o nich pracownikowi – to może pomóc w ustaleniu sprawcy.
• Pracownik razem z Tobą oceni, czy to była prawdziwa cyberprzemoc, czy może tylko żart, który nie wyszedł.
Co będzie dalej:
• Po przeanalizowaniu dowodów pracownik podejmie działania, by ustalić sprawcę cyberprzemocy.
• Sprawcy będą nałożone środki dyscyplinujące, zgodnie z zasadami w GOK-u.
• Pracownik może poinformować Twoich rodziców, a jeśli będzie to konieczne, również policję. Wspólnie z Tobą i Twoimi rodzicami podejmie decyzję, co dalej.
Pamiętaj:
• Nie jesteś winny/wnna za to, co się stało – nikt nie ma prawa Cię krzywdzić w sieci.
• Pomoc, którą otrzymasz, nie kończy się po ustaleniu sprawcy. Pracownicy GOK-u będą dalej czuwać nad Twoim bezpieczeństwem i pomogą Ci radzić sobie z sytuacją. Będą również sprawdzać, czy nie pojawiają się dalsze problemy.

PAMIĘTAJ !!!
KAŻDY ma prawo do poszanowania swojej godności JEŚLI sam/a doznajesz krzywdy lub jesteś świadkiem krzywdzenia innego ucznia to NATYCHMIAST powiedz o tym komuś dorosłemu: dyrektorowi GOK-u lub innemu pracownikowi, który jest dostępny na terenie Gminnego Ośrodka Kultury w Mysłakowicach czy świetlic wiejskich podległych pod GOK !!!
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111
Całodobowa infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli: 800 080 222
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji:  22 594 91 00
Telefoniczna Pierwsza Pomoc Psychologiczna: 22 425 98 48